Diyarbakır’da Zuzax otuna yoğun talep

Diyarbakır’ın Kulp ilçesinin yüksek dağlarında bahar aylarında çıkan Zuzax otu, yurttaşlardan yoğun ilgi görüyor. Dağların engebeli yamaçlarında yeşeren Zuzax otunu bulmak ve toplamak da pek kolay değil. Otu toplamak için öncelikle bitkiyi tanımak, yeşerdiği yerleri ve kokusunu bilmek gerekiyor. Aksi halde benzer otlarla karıştırılabilir. Onun için titiz bir çalışmanın yanında engebeli yamaçlara tırmanma konusunda da alışkın olmayı gerektiriyor. Bulunduğunuz mahallede küçükbaş hayvanlar besleniyorsa otun yerini biliyorsanız bile boş dönme durumunda kalabilirsiniz. Çünkü hayvanların Zuzax otunu sizden önce tüketmiş olma ihtimali yüksek.

ÖMRÜ 1 AYLA SINIRLI

Yurttaşlar, ilçeye özgü bu otu toplamak ve işlemek için her baharda yamaçların yolunu tutuyor. Kimisi kendisi tüketmek için kimisi de ticaretini yapmak için otu topluyor. Otun yeşermesi ve toplanması bir aylık süreyle sınırlı. Bu süreyi geçirirseniz kartlaşmış ve kurumuş bir otla karşılaşırsınız.

OT VE TUZUN KARIŞIMI DÖVÜLÜYOR

Kulp ilçesinin Eskar Mahallesi’ne bağlı mezralarda da yurttaşlar, bahar aylarından Zuzax otunu toplayarak işliyor. Dağlardan evlere taşınan Zuzax otu, ince ince doğranarak Kürtçe conî denilen dibek taşına konuluyor. Otun oranına denk düşecek şekilde tuz eklendikten sonra dövme işlemi gerçekleştiriliyor. Bu işlem otun oranına göre kimi zaman 1 saat, kimi zaman da daha fazla zaman alabiliyor. Ot ve tuzun karışımı tamamlandıktan sonra Zuzax, bu kez tepsilere konulup kurutulmaya bırakılıyor. Kurutulan Zuzax, bir kez daha dövülme işlemine tabi tutularak elekte ayıklanıyor.

SALATA VE SEBZELERLE TÜKETİLİYOR

Bu işlemlerden sonra hazır hale getirilen Zuzax, yurttaşlar tarafından haşlanmış yumurta ve patates, salata, salatalık ve domates gibi birçok sebzeye serperek, tüketiliyor. Damakta bıraktığı tat nedeniyle Zuzax, yurttaşların vazgeçilmezi arasından yer alıyor.