Ezelden beri büyük yıkımlar yaşıyor Doğu ve Güneydoğu illeri. 1990’larda felaketin adresiydi bu coğrafya. 2000’lerde ciddi bir toparlanma yaşadı; bozulan çözüm süreci ile birlikte kötü giden her şey yeniden başa sardı. Ortadoğu’daki kaos ve darbe girişimi bu kötü gidişatın tuzu ve biberi oldu adeta. İhracat dibe vurdu, turistler gelmez oldu, teşvik ve hibe destekleri fırsatlarından faydalanmak isteyen batılı yatırımcı geri gitti. 2017’ye girerken herkes Cazibe Merkezi Programı ile yeniden bir umut sarmalına sarıldı. Olmadı. Binlerce yatırım başvurusu yine Ankara’nın tozlu raflarında unutuldu. Yeni çıkarılan KHK ile yeniden bir istihdam ve yatırım atağı ile umutlar canlandırılmaya çalışılsa da bölge işverenin sarsılan inancı bu kez ilk günlerde ki gibi değil.

Bugünlerde pek de gerçekçi olmayan pembe tablolar çiziliyor. Yapılan her açıklama bölge illerinde adeta hiçbir sorun yokmuş gibi. İstihdam artmış, yeni projelerle daha da artacakmış. Mış mış mış…. Hani? Hiç mi sokakta yürümez, makamınızdan zahmet buyurup halkın arasına karışmazsınız! Hadi makamınızdan çıkmadınız peki ya evden işe gelirken hiç mi gözleriniz her bina altında bulunan kahvehanelere ilişmez? Peki ya amele pazarları… Diyarbakır’ın merkez Bağlar İlçesi Dörtyol’una zahmet buyurup sabah ezanında bir gidin bakalım. Olmadı; Van’ın Cumhuriyet Caddesi’ndeki Dörtyol’a gidin. O da olmadı Batman’ın İstasyon Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı çevresine bakın. Rahmetli Kemal Sunal’ın başrolünde oynadığı “Kibar Feyzo” filminin repliklerini orada göreceksiniz.

Bu acı tablo bir yana bir de resmi rakamlara bakalım. İki milyon nüfusu olan Diyarbakır’da 3000 bine yakın kahvehane var. Van’daki kahvehaneler caddelere taşmış durumda. Ya Batman… Söze gerek bırakmayan tablolar alenen ortadayken var olan gerçekliği gizlemek ne kadar doğru.

Tam bu noktada Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’nın (DTSO) çok önemli bir çalışmasına değinmek istiyorum. 9 ay süren saha çalışmasında bin 961 işyeri sahibi ve ortağının nereli olduğuna dair işyerlerinden bilgi alınıyor. Buna göre işyeri sahibi ve ortaklarının % 89,90’ı Diyarbakır ilinden, % 9,18’i Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden olduğunu belirtiyor. Yani batıdan gelen sanayicilerin oranı yüzde 1. Yani batılı yatırımcı Doğu ve Güneydoğu’yu çoktan unutmuş. Şimdi DTSO’nun hazırladığı gerçekçi raporları önümüze koyup işe koyulmanın zamanıdır.

Saygılarımla