Diyarbakır’da Yok Oluşa Mahkum Bir Zanaat: Semercilik! Diyarbakır’ın tarihi Sur İlçesi’nde bir zamanlar el sanatlarının en gözde meslekleri arasında yer alan olan semercilik tezgahları, artık yok olmanın eşiğinde.  Geçmişte, at ve katır gibi hayvanların yük taşımacılığında kullanılan semerlerin yapımında kullanılan bu tezgahlar, teknolojinin gelişmesi ve motorlu araçların yaygınlaşmasıyla birlikte sessizliğe büründü. Bu mesleğin son ustalarından Mehmet Sürmeli, “Eskiden Diyarbakır’da 10-15 tane eyer ve semer dükkanı vardı. Burada ustalar zanaatlarını icra ederdi. Şimdi ise sadece birkaç kişi kaldık. Bu meslek de bizimle birlikte yok olacak” diyor.

 

 

Diyarbakır’da semerci tezgahları, bir zamanlar el sanatlarının merkezi olan tarihi Sur İlçesinde sessizliğe büründü. Geçmişte at ve katır gibi hayvanların yük taşımacılığında kullanılan semerlerin yapımında kullanılan bu tezgahlar, teknolojinin gelişmesi ve motorlu araçların yaygınlaşmasıyla birlikte adeta unutulmaya yüz tuttu.

Semercilik mesleğinin son temsilcileri

Bir zamanlar 30’dan fazla semerci ustasının maharetli elleriyle hayat bulan semerler, Sur İlçesinin ticaret merkezlerini renklendirirdi. Bugün ise bu sayı sadece birkaç kişiye kadar düştü. Bu ustalar da, mesleğin yok olmasının üzüntüsünü yaşıyor ve semercilik geleneğinin kaybolmaması için mücadele ediyor.

‘Bu meslek de bizimle birlikte yok olacak’

40 yıldır semercilik yapan Mehmet Sürmeli, bu mesleğin son temsilcilerinden biri. Sürmeli, at ve katırların yük taşımacılığında kullanılmasının azalmasıyla birlikte semercilik mesleğinin de yok olmaya başladığını söylüyor. Sürmeli, “Eskiden Diyarbakır’da 10-15 tane eyer ve semer dükkanı vardı. Burada ustalar zanaatlarını icra ederdi. Şimdi ise sadece birkaç kişi kaldık. Bu meslek de bizimle birlikte yok olacak” diyor.

Semercilik mesleğinin geleceği belirsiz

Bu mesleğim yok olması sadece Semerciliği değil, Diyarbakır’ın kültürel mirasını da etkiliyor. Semercilik, Diyarbakır’ın geçmişinden gelen ve nesilden nesile aktarılan bir zanaat. Bu zanaatın yok olması, şehrin kültürel zenginliğinin de bir kaybı anlamına geliyor. Semercilik mesleğinin geleceği belirsiz. Gençlerin bu mesleğe ilgi göstermemesi ve teknolojinin gelişmesi, semercilik mesleğinin yok olmasının en büyük nedenleri arasında yer alıyor.

Yaşatılmazsa sadece anılarda kalacak

Diyarbakır’da semercilik mesleğinin yok olması sadece bir zanaatin kaybolması değil, aynı zamanda şehrin kültürel mirasının da bir kaybı anlamına geliyor. Bu mesleğin yaşatılması için gerekli adımlar atılmazsa, yakın gelecekte semercilik sadece anılarda kalacak. Ustalar, bu mesleğin gelecek nesillere aktarılabilmesi için yetkililerden destek bekliyor.

Semercilik Mesleği

Semer en yaygın anlamıyla, yük ve binek hayvanı olarak kullanılan at, eşek ve katır gibi hayvanların taşıyacakları yükün hayvanın sırtına zarar vermemesi için ağaç iskelet üzerine deri ile keçe arası semer otu ile doldurulup sarılarak dikilen bir eşyadır. Semere palan, semer otuna palan otu da denir.

Semercilik ya da palancılık çok özen isteyen bir sanat dalıdır. Dengesiz yapılmış bir semer düşer, ya da hayvanın sırtının yaralanmasına neden olur. Çok eskiden beridir süregelen bir ata yadigari meslektir. Günümüzde birçok şehirde yalnızca birkaç semerci ustası kalmıştır. En genç semerci ustaları ne yazık ki, 60 yaş ila 40 yaş üzeridir. Semercilik de tıpkı tarakçılık, kaşıkçılık gibi unutulmaya yüz tutmuş, artık çırak alamayan meslekler halini almıştır.